De spanning op de arbeidsmarkt houdt ook in 2022 aan binnen de meeste vakgebieden. Dit zagen we ook al in 2020 en 2021. De krapte op de arbeidsmarkt is volgens het CBS vooral toe te schrijven aan de aanhoudende groei van het aantal openstaande vacatures.
Voor grote en kleine organisaties en bedrijven blijft het dan ook voor de meeste functies moeilijk om openstaande vacatures naar tevredenheid in te vullen. Ten opzichte van 2021 werkt een groter percentage van de werkzame beroepsbevolking in 2022 in voltijd of deeltijd.
Aantal freelancers groeit hard in Nederland in 2022
Een groter deel van de beroepsbevolking is in 2022 werkzaam als freelancer. Het aantal zelfstandigen nam tussen het derde kwartaal van 2021 en het derde kwartaal van 2022 toe met 127.000 personen en bereikte daarmee de hoogste piek ooit in het aantal freelancers in Nederland (CBS, 2022).
Groeiend aantal freelancers bij Jellow in 2022
Het aantal freelancers groeit ook bij Jellow. Steeds meer professionals kiezen voor het freelancerschap en ondernemerschap. Zij vervullen vaker een oplossende rol in het huidige tekort van gespecialiseerde arbeidskrachten bij organisaties. Zo zien we bij Jellow een flinke stijging in het aantal freelancers werkzaam binnen human resources, IT en marketing.
“Baken delen of taken van een fulltime baan af tot een project. Zo hoef je geen fulltimer te werven die alles kan, maar kun je direct van start met een specialist voor een specifiek project,” aldus Lars Evers, co-founder van Jellow.
Wanneer bedrijven namelijk moeite hebben met het invullen van openstaande vacatures, kan dit leiden tot het niet behalen van bedrijfsdoelstellingen. Bedrijven dienen creativiteit en flexibiliteit te gebruiken in personeelswerving. De genoemde groeiende groep freelancers kan hierin een oplossing bieden voor veel organisaties die op zoek zijn naar continuïteit in projecten en teams.
1. De arbeidsmarkt in Nederland in 2023
Een groeiend aantal freelancers
Het aantal freelancers neemt al sinds 2003 ieder jaar toe volgens Statline (CBS). De vakgebieden specialistische zakelijke diensten, informatie en communicatie, onderwijs en financiële dienstverlening kenden afgelopen jaar de grootste toename. In 2022-2023 zien we de grootste stijging in het aantal freelancers in Nederland in de vakgebieden marketing, human resources, IT en management (support).
Krapte op de arbeidsmarkt in 2022-2023
De krapte op de arbeidsmarkt was ook dit jaar een veelbesproken onderwerp. Zowel op de vaste markt als de freelance markt is deze nog merkbaar. Binnen de vakgebieden development en IT is zelfs sprake van extreme schaarste. Ten opzichte van vorig jaar zien we dat de schaarste van talent ook op de freelance markt is toegenomen. Waar bij marketing, sales, communicatie en finance eerst gesproken werd over ‘licht schaars’, spreken we nu over schaars. Toch valt uit de tabel op te maken dat vacatures in sommige branches nog steeds makkelijker in te vullen zijn met een freelancer ten opzichte van een vaste werknemer.
2. Freelancers in Nederland
Het aantal freelancers per provincie
Het aantal freelancers in Nederland blijft toenemen en zo ook het aantal freelancers dat bij Jellow ingeschreven staat. In de afbeelding zie je een grafische weergave per provincie van hoe het aantal freelancers bij Jellow is verdeeld over Nederland. Het totaal aantal ingeschreven freelancers bij Jellow groeide met 27% ten opzichte van een jaar eerder. Het is niet verrassend dat Noord- en Zuid-Holland de meeste freelancers tellen gezien de bevolkingsdichtheid en economische activiteiten in deze provincies.
Een minder opvallende, maar ook positieve uitschieter is de provincie Groningen. Hier is sprake van de grootste procentuele groei in het aantal freelancers ten opzichte van 2021, het aantal freelancers groeide met 56%. Daarnaast telt Groningen binnen Jellow de meest ingeschreven freelancers ten opzichte van het aantal inwoners.
Ook is er sprake van een enorme percentuele groei in het aantal freelancers uit Drenthe die ingeschreven staan. We zien hier een toename van ruim 50% ten opzichte van 2021.
Thuiswerken is volgens het CPB na corona meer in trek. Gemiddeld werd er voor corona 4 uur per week thuis gewerkt. Dit gemiddelde is toegenomen naar 8 uur thuiswerken per week. Binnen de zakelijke dienstverlening ligt dit gemiddelde echter nog hoger. Dit komt omdat het sectoren betreft waar thuiswerken voor corona al vaker voorkwam en relatief gemakkelijk kan.
We zien qua woon-werkafstand niet dat dit leidt tot grotere afstand tussen freelancer en opdrachtgever. Integendeel. Waar afstand bij remote werken een minder grote rol hoeft te spelen, lijken opdrachtgevers de afstand tot de freelancer toch te willen beperken.
Vakgebieden en ervaring van freelancers
Het aantal freelancers per vakgebied groeit gestaag. In onderstaande grafiek hebben we de groei van het aantal freelancers bij Jellow van zeven vakgebieden uitgelicht. Hieruit valt af te lezen dat het aantal freelancers het meest is gegroeid in de vakgebieden human resources, IT en marketing. Bij deze vakgebieden ligt de groei rond de 18%. Het vakgebied management (support) wordt niet weergeven in de afbeelding, maar groeide ook met 16,34%.
“Zoek je een recruitment collega binnen HRM? Kijk verder en huur tijdelijk een freelance recruiter in. Hij/zij neemt vaak een goed netwerk mee en kan er voor zorgen dat je op korte termijn een aantal van de andere vacatures vervuld hebt.
Want niets doen is helemaal geen optie en oplossing”, Lars Evers, co-founder van Jellow
In onderstaande afbeelding is de verhouding van het aantal jaren werkervaring van de freelancers die ingeschreven staan inzichtelijk gemaakt. De groei van deze vakgebieden is vooral toe te kennen aan de freelancers met de meeste ervaring (10 jaar of meer). Projectmanagement, niet weergeven in de afbeelding, is tevens een vakgebied waar de ervaren freelancers met een ruime meerderheid zijn. Maar liefst 75% van de freelancers in dit vakgebied heeft 10 jaar of meer ervaring.
67% van de freelancers die zich in 2022 hebben ingeschreven bij Jellow heeft 10 jaar of meer ervaring. Net als vorig jaar zien we in het vakgebied foto- en videografie meer freelancers binnen het lagere ervaringsniveau. Binnen het vakgebied UX/webdesign is er sprake van een gelijke verdeling.
Gemiddelde freelance uurtarief per vakgebied
Het freelance uurtarief is een onderwerp waar veel naar geïnformeerd wordt door zowel freelancers als opdrachtgevers. Ook dit jaar delen we een overzicht van de gemiddelde freelance tarieven van 2022. Freelancers kunnen zichzelf hieraan meten en het helpt opdrachtgevers bij het vormen van een beeld voor de inhuur van freelancers via Jellow. In de tabel zijn 4 vakgebieden uitgelicht die het meest in trek zijn bij Jellow.
Gemiddelde freelance uurtarief per functie/rol
Onderstaande grafiek toont de gemiddelde uurtarieven van de meest voorkomende freelance functies bij Jellow per ervaringsniveau. De uurtarieven zullen binnen de werkervaring verschillen, omdat er andere variabelen meetellen zoals opleiding, duur en inhoud van een opdracht en niches binnen vakgebieden waar een freelancer specifieke kennis in heeft.
Let op: De getoonde gemiddelde tarieven zijn een indicatie van de uurtarieven van freelancers bij Jellow. Bij de registratie vragen we hen om een gemiddeld uurtarief. Het werkelijke uurtarief kan per opdracht verschillen, door bijvoorbeeld de duur en de complexiteit van de opdracht.
3. Opdrachtgevers in Nederland
Opdrachtgevers per provincie
Door de grote competitie bij het aantrekken van talent worden werkgevers gedwongen om vanuit een ander perspectief te werven. Denk van vast naar flexibel, van project naar opdracht, van lange termijn naar korte termijn. Een gevolg hiervan is dat steeds meer bedrijven samenwerkingen aangaan met freelancers. Door de toenemende vraag durven dan ook steeds meer mensen de stap te zetten om te gaan freelancen. Dit gebeurt in voltijd maar ook in deeltijd, soms in combinatie met een vaste baan in deeltijd.
Net als vorig jaar zien we dat dat de meeste opdrachten op ons platform gedeeld zijn in Noord-Holland. Het gaat om meer dan een kwart van de opdrachten.
Groei in freelance opdrachten per vakgebied
In het afgelopen jaar zien we een flinke groei in het aantal opdrachten in de vakgebieden Human Resources (HR) en Marketing. Het aantal opdrachten binnen Human Resources nam met bijna 46% toe. Marketing kende de grootste groei met een toename van 66%. Opdrachtgevers weten Jellow voor opdrachten binnen Marketing en Human Resources steeds beter te vinden.
Achtergrond: De data in deze barometer werd verzameld uit het eigen netwerk van Jellow, met meer dan 40.000 freelancers in Nederland. Ondanks dat deze steekproef te klein is om gegronde beweringen te doen op nationaal niveau, geven de cijfers wel een goede indicatie van grotere ontwikkelingen en tendensen binnen de Nederlandse freelancemarkt.
Ook in 2021 hebben we een Freelance Barometer geschreven waarin we een overzicht geven van de freelance arbeidsmarkt in Nederland voor 2021-2022.
